Hawana. Miasto utracone – recenzja filmu
Będąc w kinie Muranów na pokazie przedpremierowym „Pragnienia miłości” dostrzegłem na półce film DVD, który już dawno chciałem obejrzeć, a o którym wspominaliśmy w naszym poście, opisując niezdrową miłość aktorów z Hollywood do komunistycznej Kuby. Z tego też powodu, kupiłem go bez wahania, inwestując 20 złotych w film nakręcony w 2005 roku: „Hawana – Miasto utracone” . I nie żałuję.
Głos Kubańczyka
Do hollywoodzkiego chóru zwolenników Fidela Castro nie przyłącza się Andy Garcia, urodzony w Hawanie, którego rodzina w 1961 roku uciekła przed represjami kubańskiego reżimu do Stanów Zjednoczonych. Właśnie obiektywne spojrzenie na Kubę tamtych czasów i zbrodniczą twarz rewolucji Castro ukazuje jego debiut reżyserski, dramat „Hawana – miasto utracone”. Film, którego realizację Andy Garcia określał jako „marzenie życia”, nie spotkał się z uznaniem mainstreamowej krytyki w Stanach Zjednoczonych. Ta wolała lewicową „Hawanę”, nakręconą w 1990 roku przez reżysera Sydneya Pollacka.
Oglądając film, od samego początku widać, że mamy tu do czynienia z Kubańczykiem z krwi i kości. Miłość do kraju i miłość do na zawsze utraconego miasta, bije z serca, tęskniącego za swoją ojczyzną reżysera i jednocześnie odtwórcy głównej roli. Każdy, zakochany w klimatach latino, znajdzie tu coś dla siebie. W filmie zobaczymy pełne kolorów ulice Hawany, oszałamiające krajobrazy z mieszaniną zieleni i kwiatów, piękne kobiety i oczywiście to, czym żyją Kubańczycy każdego dnia – taniec i śpiew.
Główny bohater Fico Fellove jest właścicielem klubu muzycznego El Tropico, typowego dla stylu lat 50 -tych XX wieku. Odbywają się tu taneczne rewie, nie brakuje też występów komików i wspaniałych muzyków, którzy grają na swoich nieodłącznych saksofonach… No właśnie, czy ten instrument może być groźny dla dyktatury proletariatu? Okazuje się, że tak, bo ma imperialistyczny rodowód. W jednej ze scen filmu, nagle do klubu w czasie próby wkraczają przedstawiciele komitetu rewolucyjnego i zakazują gry na saksofonie. W tak banalny sposób zaczynają się komunistyczne represje. Na saksofonach niestety się nie kończy. Mordowani są ludzie, często z błahych powodów. Na czele komanda morderców staje idol dzisiejszej młodzieży Che Guevara,oświadczając: ” Cel uświęca środki”.
Ale świat nie jest czarno-biały. Reżyser pokazuje nam bogatą rodzinę, pielęgnującą swe tradycje, ale kochająca też swoją ojczyznę. Każdy kocha ją jednak na swój sposób, widząc brak wolności i przestępstwa prezydenta Fulgencio Batisty, który ponownie objął rządy w kraju, po dokonaniu bezkrwawego zamachu stanu w 1952 roku i rozpoczął okres terroru politycznego. Dwójka braci angażuje się po stronie rewolucji, przeżywa tylko jeden z nich – główny bohater, który jest bardziej zatroskanym obserwatorem, zachodzących przemian, niż aktywnym działaczem. Jego jednak także powoli dotyka ręka „rewolucyjnej sprawiedliwości”. Film pokazuje, radość z jaką witany był Fidel Castro, i nadzieje jakie z nim wiązano, w wielu kręgach kubańskiego społeczeństwa, nadzieje na wolną i demokratyczną Kubę. Niestety miliony ludzi spotyka zawód. Symboliczna scena przedstawia widzom nagłówek kubańskiej gazety, z przemówieniem nowego wodza i jego hasłem: „Naród już wybrał, więc po co organizować wybory?” Powoli u boku latynoskich rewolucjonistów stają jeszcze smutniejsi panowie w sowieckich mundurach – to doradcy przysłani przez ojczyznę proletariatu.
Zmiany na gorsze dają się wszystkim we znaki. Rewolucja zatacza coraz szersze kręgi. Fico Fellove traci swój lokal muzyczny a jego wuj ziemię, odebraną osobiście przez własnego bratanka, z polecenia Fidela. Czy nie przypominają nam się sowieckie czasy stalinizmu, kiedy to dzieci denuncjowały swoich rodziców, bo socjalistyczna ojczyzna jest przecież ważniejsza niż rodzina? Rewolucja nie tylko okrada z ziemi, czy z innych nieruchomości, rewolucja zabiera to co najcenniejsze – miłość życia. Kobietę, którą nasz główny bohater traci raz na zawsze, piękną Kubankę Aurorę, która symbolizuje także utracone na zawsze miasto – Hawanę.
Andy Garcia opuścił Hawanę mając pięć lat, a w czasie wybuchu rewolucji miał dwa latka, więc na pewno osobiście niewiele pamięta z czasów, o których zrobił film. Zna je bardziej z opowieści rodzinnych, czy z dokumentów historycznych, ale oglądając „Hawana. Miasto utracone”, ma się wrażenie, że to bardzo osobisty przekaz. Warto poszukać tego filmu i obejrzeć go wieczorem przy kieliszku kubańskiego rumu. Gorąco go wszystkim polecam.
Obsada:
Andy Garcia – Fico Fellove
Inés Sastre – Aurora Fellove
Tomas Milian – Don Federico Fellove
Richard Bradford – Don Donoso Fellove
Nestor Carbonell – Luis Fellove
Enrique Murciano – Ricardo Fellove
Dominik García-Lorido – Mercedes Fellove
Dustin Hoffman – Meyer Lansky
Bill Murray – Pisarz
Lorenzo Feijóo – Leonela
Steven Bauer – Kapitan Castel
Juan Fernández – Prezydent Fulgencio Batista
Jsu Garcia – Ernesto „Che” Guevara
William Marquez – Rodney
Julio Oscar Mechoso – Pułkownik Candela
Zobacz trailer filmu:
